Klinisch Laboratorium Heilig-Hartziekenhuis Mechelsestraat 24, B-2500 Lier Tel.: 03-491 30 70 • Fax: 03-491 30 89

DocNr SOP.ALG.A.1	Versie 4		Status Definitief	Auteur Steven Van Baelen
Aangemaakt op 02/Sep/2024	Verstuurd op 19/Sep/2024	Geldig van 08/Nov/2024	Geldig tot 08/Nov/2027	Gearchiveerd op

2. Apparatuur met gecontroleerde omgeving

Het laboratorium beschikt over koelkasten, koelkamer, vrieskasten, koelboxen, incubators, ... om stalen en reagentia op een conforme manier te behandelen, te bewaren en te transporteren. Het laboratorium beschikt tevens over een systeem om deze apparatuur te monitoren. Indien nodig kan deze apparatuur bijgeregeld worden. Ze worden eveneens onderworpen aan een periodieke reiniging om te allen tijde optimaal te kunnen functioneren.

Zie SOP.ALG.A.4: “Incubators”
Zie SOP.ALG.A.5: “Koelkasten & diepvriezers”

3. Balansen

Het laboratorium beschikt over twee analytische balansen voor het afwegen van grondstoffen in vaste of vloeibare toestand.

Type/model	Meetbereik
Balans 1: Mettler, model AE 166 Balans 2: VWR; model SE2201	0-160 g 0-2200 g

Specificaties	IJkeenheid (e)	Afleeseenheid (d)
0 - 60 g	1 mg	0,1 mg
60 - 160 g	10 mg	1 mg
0 -2200 g	1 g	0,1 g

3.1 Toepassingsgebied

In het laboratorium worden deze balansen slechts een paar keer per maand gebruikt voor het maken van enkele reagentia (kleurstoffen, buffer,voedingsbodems, fysiologisch serum ...). Geen enkele afweging is hierbij kritisch.
Balans 1 beschouwen we als een fijne precisieweegschaal met nauwkeurigheidsklasse II, waarbij we over het ganse meetbereik van 0-160 g werken met een ijkeenheid (e) van 10 mg en een afleeseenheid (d) van 1 mg. De kleinste hoeveelheid die hierbij kan afgemeten worden is 100 mg.

3.2 Werkwijze

• Kijk of de balans waterpas staat.
• Vooraleer men begint af te wegen, telkens een interne kalibratie uitvoeren (zie punt 3.4).

4. Pipetten en volumetrisch materiaal

Zie SOP.ALG.A.3: “Pipetten & volumetrisch materiaal”

5. Centrifuges

Het laboratorium beschikt over centrifuges die worden gebruikt voor het afdraaien/verwerken van monsters en/of reagentia. De algemene werking en onderhoud staat beschreven in SOP.ALG.A.2: “Centrifuges”.

6. Microscopen

Zie SOP.ALG.A.6: “Microscopen”

7. Mengtoestellen

Dit hoofdstuk beschrijft het gebruik en onderhoud van alle mengtoestellen aanwezig op de verschillende werkplaatsen in het laboratorium.

7.1 VORTEXEN

Er zijn verschillende vortex toestellen aanwezig op het laboratorium, zie invest module Mithras voor specificaties.

7.1.1 Toepassing

Om vloeistoffen voornamelijk in proefbuizen te mengen.
Eventueel kunnen ook vloeistoffen in kleine recipiënten gemengd worden.

7.1.2 Principe

Het recipiënt met de te mengen vloeistof wordt door een draaiende beweging door het toestel gemengd.

7.1.3 Werkwijze

Het toestel is elektrisch en blijft constant verbonden met de netspanning en wordt met de “on” en “off” toets aan of uit gezet.
Men kan de keuze maken tussen constant te mengen of te mengen wanneer men druk uitoefent met het recipiënt.
Men kan het toerental van de vortex regelen met een draaiknop.

7.1.4 Veiligheid

Opletten dat men de draaibewegingen niet te snel zet zodat de vloeistof uit het recipiënt spat.
Indien mogelijk het recipiënt afsluiten alvorens te mengen.
Zie algemene veiligheidsvoorschriften laboratorium, SOP.ORG.22: “Veiligheid & hygiëne”.

7.1.5 Onderhoud

De vortexhouders worden regelmatig gereinigd met ontsmettingsmiddel (Aniosyme XL3).

7.2 STOMACHER

Colworth stomacher 80

7.2.1 Toepassing

Om vloeistoffen in daarvoor speciaal ontworpen zakjes (stomacherzakjes) te homogeniseren.

7.2.2 Principe

Het recipiënt met de te mengen vloeistof wordt door een schuddende beweging door het toestel gehomogeniseerd.

7.2.3 Werkwijze

Het toestel is elektrisch en blijft constant verbonden met de netspanning.
Het stomacherzakje met zijn inhoud wordt vastgeklemd in het toestel door de klep bovenaan naar voor te trekken.
Toestel op “on” zetten.
Om te stoppen: toestel op “off” zetten.
Voorste klep terug naar achter duwen terwijl men het zakje vasthoudt en zakje verwijderen.

7.2.4 Veiligheid

Het toestel steeds afzetten alvorens de klep te openen.
Zie algemene veiligheidsvoorschriften laboratorium, SOP.ORG.22: “Veiligheid & hygiëne”.

7.2.5 Onderhoud

De mengkleppen worden wekelijks gereinigd met ontsmettingsmiddel (Aniosyme XL3).

7.3 DUO-MIX

7.3.1 Toepassing

Om vooral bloedstalen en in het bijzonder sedimentatiebuizen te mengen. Ook andere vloeistoffen kunnen gemengd worden.

7.3.2 Principe

Het recipiënt met de te mengen vloeistof wordt door een kantelende beweging door het toestel gemengd.

7.3.3 Werkwijze

• Het toestel blijft constant aangesloten op de netspanning en wordt met de “START/STOP” knop aan- en uitgezet.
• Via een ingebouwd programma in het toestel kan je een keuze maken tussen verschillende rotatiemanieren.
• F1 = continue rotatie.
• F2 = continue rotatie met een stop in de bovenste en onderste verticale positie.
• F3 = rotatie met stops onder een hoek van 150° en 300°.
• F4 = rotatie heen en weer met een stop onder een hoek van 300°.
• De gewenste functie wordt ingesteld door op de “speed” knop gedurende 2 sec te drukken om in programmatoestand te gaan
  • Led-lichtjes gaan branden
  • Met “start/stop” knop het programma wijzigen
  • “speed” knop om uit programmeertoestand te gaan

• Het toestel blijft constant aangesloten op de netspanning.
• Met de hoofdtoets op “ON” te zetten (bij de shaker ook de motortoets op “ON” te zetten), wordt de mengtafel in beweging gebracht.
• Met de hoofdtoets op “OFF” te zetten (bij de shaker ook de motortoets op “ OFF” te zetten), stopt de mengtafel met bewegen.
• De snelheid kan aangepast worden met de “speed” draaiknop.

• Het toetsel aan- en uitschakelen doe je met de rechter knop.
• Met de timer knop kan je switchen van "timer mode" naar "continuous mode"
• Met de linker draaiknop kan je het aantal minuten instellen dat je wil mengen wanneer de "timer mode" is ingeschakeld
• Met de rechter draaiknop kan je het aantal rpm instellen; voor RPR-test 100rpm

8. Varia

Dit hoofdstuk beschrijft alle kleine toestellen die als hulpapparatuur dienst doen en niet geklasseerd kunnen worden onder bovenstaande indelingspunten.

8.1 BUNSENBRANDERS (3 STUKS)

8.1.1 Toepassingsgebied

Het bekomen van steriliteit aan de hand van verhitting.
Het fixeren van preparaten gemaakt om een kleuring op uit te voeren.

8.1.2 Principe

Door het besmet materiaal zoals entnaalden en pincetten enkele malen door de vlam te halen, ga je het verhitten en op die manier de micro-organismen doden.
Door de preparaten door de vlam te halen worden de kiemen en/of cellen gefixeerd op het glazen draagglas.

8.1.3 Werkwijze

• Het zijn automatische gasbunsenbranders die door middel van een rubberslang, die voldoet aan de DIN-norm, aangesloten zijn op de gasleiding (aardgas) aanwezig in het lokaal.
• Ze hebben een automatische elektronische ontsteking via infraroodsensor.
• Bij het verlaten van de werkpost zet men best de hoofdschakelaar op “OFF”.
• Bij het werken met de bunsenbranders zet men de schakelaar op “sensor”.
• Men kan de sterkte en grootte van de vlam regelen met de gas en luchttoevoerknoppen.
• Men kan de vlam constant of met een bepaalde tijdspanne laten branden met de rechter draaiknop vooraan.
• Men kan de vlam activeren door met de hand voor de infraroodsensor rechts bovenaan te bewegen.

• Het toestel is elektrisch en wordt aangesloten op de netspanning bij gebruik.
• Wanneer de cellcounter wordt opgezet, is er na ongeveer 3 seconden een akoestisch signaal te horen en verschijnt er een “0” op het display.
• Het toestel staat automatisch in het “LEUKO” menu omdat dit programma uitsluitend wordt gebruikt.
• Via de “SET”-toets kan men vooraf het aantal te tellen cellen programmeren.
• Met de teltoetsen telt men de formule van de witte bloedcellen.
• Wanneer men een akoestisch signaal hoort, heeft men het totaal aantal bereikt.
• Na drukken op de “%”-toets gevolgd door één van de teltoetsen, kan men het procentueel getelde aantal opvragen per type cel (Men kan ook vroeger stoppen met tellen vooraleer het totaal aantal is bereikt).
• Met de “GO ON”-toets kan men verder tellen, ook wanneer het totaal aantal is bereikt.
• Met de “REAL”-toets kan men het absoluut aantal opvragen per celtype.
• Door de “CLEAR”-toets 3 seconden in te drukken, kan men alles wissen.
• Na gebruik dient het toestel te worden afgezet.

• Er wordt met steriele potjes gewerkt die een bewegende eenheid, 5 ml zoutoplossing en 10 stalen balletjes bevatten.
• Zij hebben ook een schroefdop met doorsteekmembraan.
• Het biopt of bot wordt op een steriele wijze in het potje gebracht welke dan dichtgeschroefd wordt en op het ultra-turrax toestel geplaatst wordt.
• De bewegende eenheid onderaan in het potje wordt door het toestel aangedreven met een instelbare snelheid en tijd.
• Door de bewegende balletjes wordt het biopt of bot verbrijzeld en gehomogeniseerd in het fysiologisch water.

• Plaats het potje met staal op het toestel, draai het vast en zet het toestel op met "power";
• Stel de tijd in met de knoppen "10" ( tientallen) en "1" (eenheden) , max 29 minuten;
• Stel de snelheid in met de draaiknop ( van 1 = 300 rpm tot 6000 rpm);
• Druk op "start/stop";
• Als tijd om is draai je het potje terug van het toestel en zet het af met "power".
• Je kan altijd onderbreken met op de "start/stop" toets te drukken.

9. Opmerkingen

Er zijn geen opmerkingen voor deze procedure.

10. Literatuur

Niet van toepassing.

11. Bijlagen

11.1 Gebruiksaanwijzing Mettler AE166

Gerelateerde documenten

1. SOP.ALG.A.2: “CENTRIFUGES”
2. SOP.ALG.A.3: “PIPETTEN & VOLUMETRISCH MATERIAAL”
3. SOP.ALG.A.4: “INCUBATORS”
4. SOP.ALG.A.5: “KOELKASTEN & DIEPVRIEZERS”
5. SOP.ALG.A.6: “MICROSCOPEN”
6. SOP.ORG.22: “VEILIGHEID & HYGIËNE”